Kanon Johanna Pachelbela być może powstał na ślub Johanna Christopha Bacha, brata jednego z największych kompozytorów w dziejach – Johanna Sebastiana?
Pachelbel był nauczycielem i przyjacielem rodziny Bachów, a w ówczesnym czasie szczytem mody i elegancji było prezentowanie nowych utworów w czasie uroczystości. Na nabożeństwo w kościele protestanccy Niemcy zazwyczaj komponowali kantatę albo motet (wiele takich zachowało się w twórczości J. S. Bacha). Zaś na świecką część uroczystości - czyli weselną ucztę - komponowano przede wszystkim tańce i żartobliwe quodlibety.
Kanon stanowi pierwszą część dyptyku - Kanonu i Guigue. Guigue było rodzajem barokowego tańca - żywego i pulsującego. Kanon z kolei jest powolny i uroczysty, przez co obie części ze sobą pięknie kontrastują. Takie zestawienie wskazuje, że kompozycja ta była przeznaczona na weselne tańce. Nawet w baroku ludzie lubili się dobrze i z polotem bawić :)
Romantyczną teorię o skomponowaniu utworu przez Pachelbela jako prezentu ślubnego wspiera również fakt, iż po dziś dzień Kanon jest jednym ze ślubnych klasyków, razem z Marszami Mendelssohna i Wagnera. Coś ślubnego więc w nim chyba jest obecne. Muzykolodzy z kolei doszukali się także kabalistycznej symboliki liczby 14, która miałaby odpowiadać literom nazwiska BACH. Więc jest i nawiązanie do pana młodego. Przypadek?
Zgodnie ze swoją nazwą utwór stanowi ścisły muzyczny kanon, czyli dokładne powtarzanie przez głosy swoich partii co 2 takty. Jednak jednocześnie jest ostaniem, ponieważ melodie skrzypiec snują się na tle zapętlonego basowego motywu. Jest to także forma wariacyjna, w której zaprezentowana melodia, jest dyskretnie zmieniana, przetwarzana, ozdabiana. Liczba wariacji odpowiada wspomnianej już liczbie 14. Doskonałość formy więc zdradza, że Pachelbelowi bardzo zależało, aby wypaść dobrze jako kompozytor, co klan Bachów, wielopokoleniowa rodzina muzyków, z pewnością musiała docenić.
Kanon stanowi… kanon repertuaru na ślub. Często go wykonujemy i z dumą prezentujemy jak brzmi w wykonaniu naszego kwartetu smyczkowego.